Lehim nedir, nasıl yapılır ?
LEHİM
Lehim Nedir?
Lehim kalay ve kurşun maddelerinin karışımından oluşan bir alaşımdır. İletken bir maddedir. Lehimleme iki ya da daha fazla metalin birleştirilmesi işlemidir. Bu işlemde metal parçaların uçları çok yüksek sıcaklıklarda eritilmiş lehim ile birbirine tutturulur.
İyi lehim yapılmayan parçalar kısa sürede birbirlerinden ayrılma riski taşırlar. Bu tip lehimlere soğuk lehim de denmektedir.
Lehim Yapma Teknikleri :
Havya ile lehimleme : Lehimleme tekniklerinin en temelidir. Lehimleyeceğimiz bölgeyi havya ile ısıtırız. Ardından ısıtılan bölgeye lehim tutar ve lehimle iletken bölgeyi kaplarız. Lehim soğuduğunda ise işlem tamamlanmış olur.
Fırında lehimleme : Yarı otomatik bir lehimleme tekniğidir. Lehimlenecek bölge önce temizlenir, ve sert bir lehim ile fırına gönderilir. Fırında, lehimlenen tüm bölgeler tekrar akışkan hale gelerek lehimleme işlemi yeniden gerçekleşir.Bu yöntem, küçük ve karışık boyutlardaki devrelerin lehimlenmesinde ve devre kartlarının seri üretiminde kullanılır.
Sıcak hava ile lehimleme : Bir sıcak hava tabancası veya sıcak hava lehimleme istasyonu vasıtasıyla üfleme yöntemiyle yapılır. Havya ile lehimlemeye çok benzeyen bu yöntemin havyadan ayrılan tarafı bu işlemde sıcak hava kullanılır ve kullanışlı bir tekniktir. Genellikle devrelerdeki hatalı lehimlemelerde kullanılır.
Lehim Malzemeleri :
Havya (Lehim Makinesi): Güç kaynağına takıldıktan sonra ısınarak lehimlenecek bölgenin ısıtılmasını, lehimin eritilmesini ve lehimleme işlemini gerçekleştirmeye yarayan alettir. Bazı havyalar, bir lehimleme istasyonuna bağlı olmadan kendi ısılarını ayarlayabilme özelliğine sahiptirler. Bunlara ısı ayarlı kalem havyalar da denilmektedir.
Lehim Teli : Lehimleme işleminde kullanılan alaşımın tel halidir. Piyasada kalın ve ince türleri bulunur. Yapılacak projeye göre tercih edilir. Kalın lehim tellerinin erimesi, ince lehim tellerinin erimesi göre biraz daha uzun sürer.
Lehim Pastası : Lehimleme işleminin yapılacağı yüzeyin temiz olmasını ve lehimin daha kaliteli olması için önemli bir faktördür. Lehim pastası, havyanın ucundaki kirli lehim artıklarının da temizlenmesine yardımcı olur. Lehim telinin içinde hali hazırda pasta vardır. Yapılan lehimin temiz olmadığı yani lehimin içindeki pastanın yetersiz olduğu durumlarda lehim pastası kullanılır.
Lehim Pompası : Vakumlama işlemi yaparak eski lehimin sökülmesini sağlar.
Lehim Tabancası : Bir güç kaynağından enerji alarak yalnızca tabancadaki tetiğe basılması durumunda ucu ısınan lehimleme aracıdır.
İyi Bir Lehimlemenin Püf Noktaları :
- Lehim yapılacak yer iyice temizlenmelidir.
- Lehimler lehim yapılacak malzemeye göre ve kalteli kullanılmalıdır.
- Havya ucu her zaman için temiz halde bulunmalı ve havya ucunu çok az miktarda lehimle kaplanabilir.
- Sizin ihtiyacınıza göre havyanın sıcaklığını ayarlanır.
- Yeteri kadar lehim kullanılmalı ve lehim yapıldıktan sonra 2-3 saniye parçalar oynatılmadan bekletilmeli ve lehimin yayılmasını beklemelisiniz.
- Baskı devre üzerinde lehim yapıyorsanız havyayı fazla tutmanız baskı devreyi kaldırabilir.
İyi bir lehimleme olduğunu şu maddelerle anlayabiliriz ;
- Parlak görünüşte olurlar ve üzerinde kir pas yoktur.
- Yüzeyi düz pürüzsüz ve deliksizdir.
Lehim Yapılış Basamakları :
Yüzeyi lehimleme, lehim ancak sıcak yüzeyde yayılabilir. O nedenle havya ucu ile yüzeyi 2-3 saniye ısıtın. Kalın teller için biraz daha fazla ısıtın.
Lehim uygulama, lehim telini birleştirecek yüzeye değdirin ve aynı noktaya havya ucunu da getirip eritmeyi sağlayın. Lehim telinin bölgeye yayılması için biraz daha tel sürün ve teli çektikten sonra havya ucu ile ısıtmaya devam edin.
Çalışmanızı kontrol edin, iyi bir lehim parlak durur ve volkan gibi bir yapısı vardır. Lehimde çatlaklık veya bir yana yığıntı olmamalıdır. Eğer durumu kötü ise tekrar ısıtılıp yayılır ve hatta bir parça daha lehimle de beslenebilir.
Telleri kesin, fazlalık telleri dikkatlice keski ile kesin. Zorlamayın ve lehimi çatlatmamaya özen gösterin.
Yorumlar
Yorum Gönder